Sperm, testislerdeki seminifer tübüllerde üretilen erkek üreme hücresidir. Semen (meni) sıvısında bulunan bu hücre, kadın üreme sistemindeki rahim ve fallop tüplerine ulaşarak yumurtanın döllenmesini sağlar. Semen sıvısı sperm hücresinin yanı sıra sitrik asit, potasyum, çinko, çeşitli enzim ve aminoasit bileşenlerine sahiptir.

Spermin başarılı bir dölleme gerçekleştirebilmesi için sayı, şekil ve hareket yeteneği bakımından sağlıklı olması beklenir. Sperm sağlığı ve yaşama kabiliyeti spermiogram adı verilen sperm testiyle ölçülür. Sperm analizinde 1 mililitre meni içindeki sperm sayısı, spermin büyüklüğü, şekli ve doğru hareket etme yeteneği test edilir. Sperm numunesinin hacmi, sıvılaşma, PH değeri ve seminal früktoz seviyeleri sperm testinde dikkate alınan diğer faktörlerdir.

Sperm Yutmak Zararlı mıdır?

Cinsel ilişki sırasında sperm yutmanın sağlıksız veya zararlı olduğuna dair bir kanıt yoktur. Yaklaşık %80’i seminal plazma sıvısından oluşan semenin bileşenleri yiyeceklerle aynı şekilde sindirilir. Bununla birlikte nadir durumlarda semen içindeki proteinlerin sebep olduğu alerjik reaksiyonlar görülebilir. Ayrıca vücut sıvılarından biri olduğu için sperm yutmak HIV gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların yayılmasına sebep olabilir. Sperm yutmak hamile bırakır mı diye merak edenler için sindirim ve kadın üreme sistemleri arasında bir bağlantı olmadığı belirtilmelidir.

Sperm Kalitesi Nedir?

Sperm kalitesi erkeklerde semenin döllemeyi başarma yeteneğinin bir ölçüsüdür. Başarılı bir dölleme için sağlıklı sperm hücrelerine ihtiyaç duyulur. Sperm kalitesini sperm sayısı, morfolojisi ve motilitesi (hareketi) belirler.

Sperm Sayısı ve Kalitesi Nasıl Artırılır?

Doğurganlık sorunlarının önüne geçmek ve sağlıklı bir dölleme gerçekleştirmek için sperm sayısı ve kalitesinin normal değerlere sahip olması gerekir. Sağlıklı kiloyu korumak, orta derecede fiziksel aktiviteye sahip olmak, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmak ve sperm sağlığını iyileştiren diyetler yapmak sperm kalitesini artırmaktadır. Düşük sperm kalitesinin önüne geçmek içinse testislerin bulunduğu skrotal bölge sıcaklığı normal değerlerde tutulmalı, sigara ve alkol kullanımı sınırlandırılmalıdır. Düşük sperm kalitesinden şüphelenen kişilerin devlet hastanelerinin üroloji bölümüne veya donanımlı laboratuvarlara sahip sağlık kuruluşlarının androloji bölümüne başvurarak sperm testi (spermiogram) yaptırması gerekmektedir.

Sperm sayısını arttıran doğal besinler:

Balık: Yüksek miktarda balık tüketimi daha iyi sperm motilitesi (hareketi) ile ilişkilidir. Yüksek omega-3 yağ asidi barındıran balıklar sperm kalitesini düşüren kırmızı veya işlenmiş etlere alternatif olarak tüketilebilir.

Meyve ve sebzeler: Baklagil, meyve ve yeşil yapraklı sebze tüketimi sperm yoğunluğunu artırdığı gibi sperm hareketine katkı sağlar. Bitkisel gıdalar yüksek miktarda koenzim Q10, C vitamini ve likopen gibi antioksidanlar barındırır.

Ceviz: Biology of Reproduction dergisinde 2012’de yayınlanan bir araştırmada ceviz tüketen erkeklerin sperm canlılığında önemli iyileşmeler tespit edilmiştir.

İstiridye:Afrodizyak etkili besin olarak ün yapan istiridye, içeriğindeki yüksek çinko sayesinde sperm sayısını artırmaktadır. İltihap önleyici etkisi de bulunan bu besin önemli bir omega-3 kaynağıdır.

Kabak çekirdeği: Journal of Exercise Physiology dergisinin 2000 tarihli bir araştırmasına göre, çinko ve magnezyum mineralleri bir araya geldiğinde testosteron üzerinde güçlü etkiler oluşturur. Bu sebeple her iki mineralin de kaynağı olan kabak çekirdeği sperm kalitesini artıran besinlerin başında gelmektedir.

Börülce: Hasarlı sperm DNA’sı ve düşük sperm sayıları, bir B vitamini olan folatın düşük seviyeleriyle ilişkilidir. Börülce; ıspanak, marul ve Brüksel lahanasıyla birlikte en zengin folat kaynaklarından biridir.

Sperm sayısını artıran besinler listelenirken Fertility and Sterility dergisinde yayınlanan 2002 ve 2012 tarihli iki ayrı araştırmadan ve Şikago Üniversitesi Tıp Merkezi’ne ait diyetlerin sperm kalitesindeki rolü konulu makaleden faydalanılmıştır. Bu besinlerin alerji ve immünoloji testleri yapılmadan yalnızca sperm sayısını artırma amacıyla tüketilmemesi gerektiğini belirtmek gerekir.

Sperm Sayısı Kaç Olmalı?

Normal sperm sayısı her mililitre semen (meni) başına 15-200 milyon arasında değişir. Mililitre başına 15 milyondan az veya boşalma başına 39 milyondan az sperm düşük olarak kabul edilir. Oligospermi olarak adlandırılan düşük sperm sayısı gebelik şansını düşürmektedir. Sperm sayısı gebeliğin yanı sıra genel sağlığın da önemli bir ölçüsüdür. Endokrin Topluluğu’nun 2018 yılında yayınladığı bir araştırmada, düşük sperm sayısına sahip erkeklerin daha yüksek vücut yağ yüzdesine ve kan basıncına sahip olduğu belirtilmiştir. Oligospermiye sahip erkeklerde diyabet, kalp hastalığı ve metabolik sendrom gelişme riski daha fazladır.

Sperm Rengi Nasıl Olmalı?

Sağlıklı sperm hücrelerine sahip semen sıvısı beyaz veya beyazımsı gri renge sahiptir. Sperm rengindeki değişiklikler genellikle geçici ve zararsız olmakla birlikte altta yatan bir rahatsızlığa işaret edebilir. Sarımsı veya yeşil tona sahip semen sıvısı enfeksiyon, sarılık ve ilaç kullanımına bağlı olarak gelişebilir. Kırmızımsı meni ise prostatın veya erkek üreme sisteminde görev alan bezlerin iltihaplanmasından kaynaklanabilir. Semen renklerindeki değişim bir haftadan fazla sürerse mutlaka bir üroloğa başvurulmalıdır.

Sperm Deposu Kaç Günde Dolar?

Erkek üreme sisteminde sperm üretimi sürekli devam eden bir süreçtir. Testislerde spermin gelişmesi ortalama 50-60 gün sürmektedir. Üretimin ardından spermin depolandığı yer olan epididimise aktarım gerçekleşir. Sperm üretimi ve olgunlaşmasının tam döngüsü olan ve spermatogenez adı verilen bu süreç 64 gün sürmektedir. Erkek vücudu sperm rejenerasyonu sırasında semenin her mililitresi için 20-300 milyon arasında sperm hücresi üretmektedir.

Spermin Vajinaya Girmesi

Hamilelik, cinsel birleşme sırasında spermin vajina içine salınmasıyla gerçekleşir. Semen içindeki sperm hücreleri vajinaya girdikten sonra uterusa ve fallop tüplerine doğru yüzer. Fallop tüpüne ulaşan sağlıklı sperm hücresi döllenmeyi bekleyen yumurtayla birleşir. Embriyo haline gelen döllenmiş yumurta uterus duvarına yapıştığında ise yaklaşık dokuz ay sürecek olan hamilelik süreci başlar.

Daha az yaygın olmakla birlikte, boşalmanın vajina dışında gerçekleştiği durumlarda da hamilelik meydana gelebilir. Vulva ve vajinal açıklık çevresindeki sperm hücrelerinin vajinaya doğru hareket etmesi istenmeyen gebeliklere sebep olabilir. Gebelik riskini en aza indirmek için cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanımına dikkat edilmelidir. OKEY’in geciktiricili ve tırtıklı prezervatifleri kontraseptif özelliğinin yanı sıra hazzı artırıcı etkiye sahiptir. Prezervatiflerden en etkili verimi alabilmek için doğru ve sürekli kullanıma dikkat edilmelidir. Bu noktada prezervatif nasıl kullanılır sorusuna cevap aranması gerekmektedir.